Harmonogram działań
Obowiązująca obecnie umowa ramowa o świadczeniu usług publicznych w zakresie międzywojewódzkich i międzynarodowych kolejowych przewozów pasażerskich zawarta pomiędzy Ministrem Infrastruktury a PKP Intercity S.A. wygasa ostatniego dnia obowiązywania rocznego rozkładu jazdy 2029/2030. Oznacza to, że kolejni operatorzy międzywojewódzkich i międzynarodowych kolejowych przewozów pasażerskich o charakterze użyteczności publicznej (tzw. PSO, ang. public service obligation) muszą zostać wybrani w trybie przetargowym. Będą oni realizowali przewozy od rocznego rozkładu jazdy 2030/2031. Z perspektywy roku 2024 wydaje się, że jest to odległy termin. Nic bardziej błędnego. Proces przetargowego wyboru operatora, który ramowo określony jest w Ustawie z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym oraz w rozporządzeniu (WE) nr 1370/20071 jest działaniem wieloletnim. Dodatkowo należy uwzględnić niezbędny czas na ewentualnie pozyskanie taboru przez wybranego operatora oraz aktualizację planu transportowego (przed rozpoczęciem całej procedury).
Przyjmując grudzień 2030 roku jako początek realizacji przewozów na podstawie nowej umowy między ministrem właściwym ds. transportu a wybranym operatorem, kamienie milowe działań kształtują się następująco:
- grudzień 2030 roku – początek realizacji przewozów
- I kwartał 2029 roku (najpóźniej) – podpisanie umów z wybranymi operatorami
- I kwartał 2027 roku – rozpoczęcie przetargów na wybór operatorów
- I kwartał 2026 roku – publikacja ogłoszenia o zamiarze przeprowadzenia postępowania na udzielenie zamówienia
- I kwartał 2026 roku – przyjęcie przez ministra właściwego ds. transportu planu transportowego obowiązującego od rozkładu jazdy 2030/2031
Okres pomiędzy podpisaniem umowy a początkiem realizacji przewozów przez operatora powinien być jak najdłuższy. Jest to bowiem czas, w którym (jeśli będzie to wymagane warunkami przetargu) operator będzie zobowiązany do pozyskania taboru. Natomiast nowe podmioty będą musiały zorganizować się i uzyskać zdolność operacyjną (np. pozyskać wymagane prawem dokumenty takie jak licencja przewoźnika, certyfikat bezpieczeństwa, dokumentacja systemu utrzymania pojazdów, pozyskać i przeszkolić personel, zorganizować dostęp do zapleczy technicznych i in.).
Graficznie proces dochodzenia do uruchomienia przewozów w grudniu 2030 roku przedstawia oś czasu:
Plan konsultacji
W celu osiągnięcia stabilności oraz dla zbudowania wiarygodności przyjętych rozwiązań zostanie przeprowadzony szeroki proces konsultacyjny Horyzontalnego Rozkładu Jazdy. Konsultacje zostaną podzielone na dwie grupy:
- branżowe przeznaczone dla kluczowych podmiotów będących obecnymi lub potencjalnymi interesariuszami na rynku przewozowym,
- publiczne dostępne dla każdej zainteresowanej osoby fizycznej lub prawnej.
Konsultacje branżowe będą dotyczyły przede wszystkim:
- koordynacji oferty dalekobieżnej HRJ z regionalnymi i aglomeracyjnymi przewozami kolejowymi – z właściwymi organizatorami transportu, czyli 16 urzędami marszałkowskimi, Zarządem Transportu Miejskiego w Warszawie oraz Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią,
- zasad organizacji rynku od 2030 r. oraz kształtu planowanej oferty dalekobieżnej HRJ (w szczególności w zakresie połączeń, które mogą być realizowane na zasadach komercyjnych) – z obecnymi i potencjalnymi przewoźnikami, w tym z podmiotami zagranicznymi. Więcej informacji o tej ścieżce konsultacji znajduje się w zakładce Konsultacje z potencjalnymi przewoźnikami,
- koordynacji styków międzynarodowych w zakresie przyjęcia spójnych założeń i tras pociągów dla połączeń międzynarodowych – z właściwymi podmiotami zagranicznymi, w tym odpowiednimi ministerstwami, zarządcami infrastruktury lub przewoźnikami (w zależności o przyjętego w danym kraju modelu organizacji przewozów).
Do udziału w konsultacjach publicznych zostaną zaproszeni mieszkańcy Polski, organizacje eksperckie, branżowe i środowisko naukowo-techniczne. Ich terminy zostaną podane wkrótce w zakładce Konsultacje publiczne.
Konsultacje z potencjalnymi przewoźnikami
Jedną ze ścieżek konsultacji w ramach Horyzontalnego Rozkładu Jazdy są konsultacje z przewoźnikami kolejowymi. Do udziału zaproszeni są zarówno już funkcjonujący na rynku przewoźnicy, jak i całkiem nowe podmioty zainteresowane wejściem na polski rynek. Konsultacje obejmą:
- nowe zasady organizacji rynku w zakresie przewozów o charakterze użyteczności publicznej w segmentach międzywojewódzkim i międzynarodowym (tzw. PSO – public service obligation) i przewozów komercyjnych planowane do wdrożenia od grudnia 2030 roku,
- rozwiązania w zakresie alokacji przepustowości i rozkładu jazdy pociągów,
- ocenę możliwości realizacji wybranych połączeń komercyjnie zamiast w ramach przewozów o charakterze użyteczności publicznej (PSO).
Ideą jest, aby planowane do wdrożenia rozwiązania były wypracowane wspólnie z rynkiem. W trakcie procesu konsultacji zostaną udostępnione dane analityczne opracowane na bazie prognozy ruchu.
Do udziału w tym etapie konsultacji zaproszeni są obecni i potencjalni przewoźnicy kolejowi (podmioty prawne). Aby wziąć udział w procesie konsultacyjnym należy zarejestrować się do 31 sierpnia 2024 r. poprzez wypełnienie formularza zgłoszeniowego i odesłanie go na adres [email protected].
Informacje o pozostałych ścieżkach konsultacyjnych można znaleźć w zakładce Plan konsultacji.
Konsultacje publiczne
Konsultacje publiczne założeń HRJ na rozkład jazdy 2034/2035
Wszystkich zainteresowanych Mieszkańców i Mieszkanki Polski, jednostki samorządu terytorialnego, organizacje społeczne, eksperckie i branżowe, a także środowisko naukowo-techniczne zapraszamy do konsultacji publicznych założeń ofertowych dla Horyzontalnego Rozkładu Jazdy na RJ 2034/2035. Wnioski zebrane podczas konsultacji publicznych zostaną przeanalizowane przez Zespół HRJ, a z konsultacji powstanie raport podsumowujący, który zostanie opublikowany na stronie internetowej. Celem tego etapu konsultacji jest uzyskanie opinii na temat ogólnych założeń oferty przewozowej, a nie szczegółów konstrukcyjnych rozkładu jazdy. Na obecnym etapie projektu produktami przedstawianymi do konsultacji publicznych są schemat linii komunikacyjnych wraz z ich częstotliwościami oraz założenia dotyczące postojów handlowych dla rozkładu jazdy 2034/2035 (horyzont 2035). Kolejne horyzonty HRJ z okresu grudzień 2030 – grudzień 2040 będą przedstawiane później. Zdecydowano się konsultować początkowo horyzont 2035 z uwagi na to, że jest on najbardziej reprezentatywny, a założenia infrastrukturalne dla tego okresu są ustabilizowane.
Przedmiotem konsultacji jest materiał zebrany w dokumencie pod linkiem (zaktualizowano 12.09.2024).
Konsultacje publiczne trwają do 13 października 2024 r.
Pola oznaczone „*” są wymagane. Długość wpisów w polach tekstowych ograniczona jest do 2000 znaków.